-
Verstandelijke beperking, palliatieve zorg voor mensen
-
Inleiding
-
Markering
-
Kenmerken van palliatieve zorg bij mensen met een verstandelijke beperking
-
Syndroomspecifieke kenmerken
-
22q11.2 deletiesyndroom
-
CHARGE-syndroom
-
Cornelia de Lange syndroom
-
Downsyndroom
-
Foetaal alcoholsyndroom
-
Fragiele X syndroom
-
Neurofibromatose 1
-
Noonan syndroom
-
Prader-Willi syndroom
-
Rett syndroom en andere MECP2- gerelateerde stoornissen
-
Tubereuze sclerose complex
-
Williams-Beuren syndroom
-
Angelman syndroom
-
22q11.2 deletiesyndroom
-
Syndroomspecifieke kenmerken
-
Communicatie tijdens de palliatieve fase
- Juridisch kader
-
Besluitvorming rondom diagnostiek en behandeling
- Structuur en proces
-
Meetinstrumenten
- Diagnostiek en behandeling van symptomen
- Rondom levenseinde
- Afscheid nemen, nazorg en rouw
-
Bijlagen
Williams-Beuren syndroom
Uitgangsvraag
Wat is de leeftijd en oorzaak van overlijden bij Williams-Beuren syndroom (WS)?
Methode: evidence-based
Aanbeveling
- Houd rekening met WS-gerelateerde aangeboren hartafwijkingen (kleplijden en pulmonaire stenose) als belangrijkste doodsoorzaken.
Algemene beschrijving van de literatuur
Bijdragend aan inzichten uit basisliteratuur, identificeerde de literatuurzoektocht één relevante studies:
- Collins et al. includeerden 270 cliënten met WS die bekend waren in een Amerikaans instituut tussen 1980 en 2007 [Collins 2010]. Bij inclusie waren de deelnemers tussen de 3 en 5 jaar en de gemiddelde follow-up bedroeg 8,9 jaar (range 0-56 jaar).
Kwaliteit van het bewijs
De studie van Collins et al. is retrospectief [Collins 2010]. Selectiebias kan niet uitgesloten worden.
Leeftijd bij overlijden
Collins et al. rapporteerden in hun cohort 8 overlijdens (3%) [Collins 2010]. De leeftijd van overlijden varieerde tussen 145 dagen en 50 jaar.
Mortaliteit
Voorspellende factoren voor mortaliteit werden niet bestudeerd.
Doodsoorzaken
Plotseling overlijden komt vaker voor bij mensen met WS wanneer vergeleken met de algemene populatie [GeneReviews 1993-2021]. Stenose van de kransslagader is de oorzaak bij sommige gevallen van plotselinge dood bij WS [GeneReviews 1993-2021]. Het cardiovasculaire effect (stenose) van de ELN-deletie is het belangrijkste oorzaak van mortaliteit bij WS, waarbij in 75% van de gevallen een supravalvaire aortastenose wordt gezien [Carey 2021]. De chirurgische behandeling van een supravalvaire aortastenose heeft op zijn beurt een perioperatieve mortaliteit van 3-7% [Carey 2021].
De doodsoorzaken gerapporteerd door Collins et al. waren: plotselinge dood (38%), ernstige supravalvaire aortastenose en perifere pulmonaire stenose (25%), pulmonaire hypertensie (13%), ongeval (13%) en peroperatief (13%) [Collins 2010].
EBRO Niveau 3 |
Het beschikbare bewijs laat geen duidelijke conclusie toe over de leeftijd bij overlijden van cliënten met het Williams syndroom. C [Carey 2021, Collins 2010, GeneReviews 1993-2021] |
EBRO Niveau 3 |
Er zijn aanwijzingen dat belangrijke doodsoorzaken bij cliënten met het Williams syndroom kleplijden en pulmonaire stenose zijn. C [Carey 2021, Collins 2010, GeneReviews 1993-2021] |