Niet-medicamenteuze symptomatische behandeling

Uitgangsvraag

Hoe kan overmatig zweten niet-medicamenteus worden behandeld bij patiënten in de palliatieve fase?

Methode: consensus-based

Aanbevelingen

• Overweeg de volgende gedragsadviezen voor de patiënt: 
  • Controleer en verzorg de huid dagelijks. Probeer minimaal eenmaal daags te wassen met pH-neutrale zeep. Gebruik lauwwarm water.
  • Gebruik bij onaangename geur zo nodig eau de toilette of parfum, maar vermijd daarbij alcoholhoudende producten. Breng deze producten aan op de kleding in plaats van op de huid.
  • Zorg voor een stabiele, koele omgevingstemperatuur. Gebruik evt. een ventilator.
  • Gebruik katoenen kleding en beddengoed en verschoon deze regelmatig. Doe eventueel een molton onder het laken of een handdoek over het kussen.
  • Gebruik speciaal sportondergoed en/of thermo-regulatoir ondergoed dat zweet afvoert en geur absorbeert.
  • Voorkom smetten of intertrigo van huidplooien door:
    • de huid deppend te drogen;
    • het gebruiken van scheurlinnen in de huidplooien (non-woven gaas of Engels pluksel);
    • het gebruik van lokale middelen: dun aanbrengen van alcoholvrije barrièrespray- of crème. Gebruik geen poeders of pasta's. Föhn de huid niet droog met warme lucht.
• Overweeg de volgende adviezen ten aanzien van vocht en voeding:
  • Zorg voor voldoende vochtopname. Voeg zo nodig extra zout toe in de vorm van bouillon, sportdrank, soep, zoutjes of rookvlees. Geef eventueel extra vocht subcutaan of intraveneus.
  • Vermijd voedsel als dat aanleiding geeft tot (toename van) het zweten.

Voor deze uitgangsvraag is geen systematisch literatuuronderzoek verricht.

Niet-medicamenteuze behandeling van gegeneraliseerd zweten in de palliatieve fase is niet of nauwelijks structureel onderzocht. Gerichte literatuur, ook vanuit de verpleegkundige en lekenliteratuur is niet tot nauwelijks te vinden. Veel adviezen zijn gebaseerd op de NHG-behandelrichtlijn ‘Hyperhidrose’ [De Jongh 2017] en op basis van ervaring.

Belangrijke adviezen zijn [Ram 2007]:

• Dagelijkse verzorging van de huid met gebruik van lauwwarm water en eenmaal daags wassen met pH-neutrale zeep.
• Gebruik van eau de toilette of parfum (bij voorkeur geen alcoholhoudende producten) bij onaangename geur. Deze producten worden aangebracht op de kleding in plaats van op de huid.
• Zorgen voor een stabiele, koele omgevingstemperatuur met eventueel gebruik van een ventilator.
• Gebruik van katoenen kleding en beddengoed en regelmatig verschonen daarvan. Eventueel kan een molton aangebracht worden onder het laken of een handdoek over het kussen.
• Gebruik van speciaal ondergoed, thermo-regulatoir of ontwikkeld in de sport, dat het zweet afvoert zonder dat een plakkerige laag ontstaat en geur absorbeert.
• Overmatig zweten kan leiden tot smetten of intertrigo (roodheid en verweking, al dan niet geïnfecteerd, van de huidplooien, met name in de liezen, de oksels, de bilnaad en onder de borsten). Preventie hiervan kan door: 
  • goed deppend drogen van de huid;
  • gebruik van scheurlinnen (non-woven gaas of Engels pluksel);
  • het gebruik van lokale middelen: dun aanbrengen van alcoholvrije barrièrespray- of crème. Poeders of pasta’s kunnen beter vermeden worden vanwege klontering. Föhnen met warme lucht wordt afgeraden. Föhnen met warme lucht droogt de huid uit, wat leidt tot meer transepidermaal vochtverlies.
• Ten aanzien van vocht en voeding:
  • voldoende inname van vocht (eventueel subcutaan of intraveneus) en zout in de vorm van bouillon, sportdrank, soep, zoutjes of rookvlees;
  • vermijden van voedsel, dat het zweten verergert.