De inzet, of het gebrek daaraan, van palliatieve zorg bij patiënten met brandwonden

Inleiding 

In de Verenigde Staten worden jaarlijks ongeveer 40.000 patiënten met brandwonden opgenomen, met een sterfte van meer dan 3.000. De morbiditeit en mortaliteit van de slachtoffers stijgt naarmate de leeftijd en het totaal verbrande lichaamsoppervlak hoger is. Ook het bestaan van inhalatietrauma en de aanwezigheid van andere ziekten zorgt voor een hogere morbiditeit en mortaliteit. Bij deze groep mensen wordt ook vaker de behandeling op de intensive care (IC) gestaakt. Palliatieve zorg kan patiënten en hun naasten ondersteunen in het nemen van moeilijke beslissingen over voortzetten of stoppen van behandelingen en de transitie naar op comfort gerichte zorg.  

Methode 

Deze retrospectieve studie van medische dossiers uit één brandwondencentrum betrof patiënten die met ernstige brandwonden (totaal verbrand lichaamsoppervlak van 30% of meer) waren opgenomen van 2007-2019. Variabelen betroffen geslacht, leeftijd, huidskleur (blank of niet blank), religie (geen, christelijk of anders) en comorbiditeit (coronaire hartziekte, hartfalen, perifere vaatziekte, COPD, kanker, CVA, eindstadium nier-/leverfalen en dementie). Het inhalatietrauma, de aard van de verbranding en de sterfte werden gedocumenteerd.  

Resultaten 

Men vergeleek de karakteristieken van de patiënten die wel en geen palliatieve zorg ontvingen met elkaar. Er waren 191 patiënten in de studie geïncludeerd, van wie er 17 (8.9%) een palliatieve beoordeling kregen. Dit gebeurde na gemiddeld tien dagen met een spreiding van 0 tot 66 dagen. Palliatieve consultatie gebeurde vaker bij (oudere) mensen met comorbiditeit. Deze mensen hadden vaker een inhalatietrauma, werden vaker besproken in een MDO en hadden een hoger sterfterisico (88% versus 29%). Onafhankelijke voorspellers voor palliatieve consultatie waren leeftijd, niet-blank zijn, inhalatietrauma en langere beademing. Ook twee of meer andere ziekten lijken voorspellend te zijn.  

Conclusie 

De integratie van sociale, psychische en spirituele domeinen in de zorg van slachtoffers van ernstige verbranding kan naasten ondersteunen en helpen om moeilijke, maar belangrijke beslissingen te nemen in de zorg van hun geliefden. Ook helpt dit hen om niet toe te stemmen in onnodige belastende en kostbare behandelingen. Toch vindt in minder dan 10% van de gevallen consultatie met een palliatief team plaats in de Verenigde Staten. Consultatie vindt meestal plaats bij ouderen, mensen met inhalatietrauma en comorbiditeit. Palliatieve zorg werd minder vaak aangeboden aan Afrikaanse Amerikanen en Kaukasische vrouwen. Toch waren niet-blanke mensen meer vertegenwoordigd in de groep met palliatieve consulten. Het bewust worden van rassenongelijkheid in de zorg moet hierdoor ook weer duidelijk worden voor zorgpersoneel.  

De tijd tussen opname in het ziekenhuis en de uiteindelijke consultatie duurde gemiddeld tien dagen en is misschien nog de makkelijkst te beïnvloeden uitkomst. Snelle en speciale aandacht zou moeten uitgaan naar ouderen met comorbiditeit, inhalatietrauma en mensen die waarschijnlijk langer beademd moeten worden.  

Commentaar 

De studie was klein, in één ziekenhuis en met de voorkeuren van de professionals daar. De medische dossiers waren niet allemaal op dezelfde manier ingevuld en bijgehouden. Ondanks deze beperkingen is het een studie die ons aan het denken kan zetten: Overwegen we de inzet van palliatieve consultatie als we ernstig verbrande mensen in een ziekenhuis opnemen? En wanneer dan? Of worden we te veel en te lang in beslag genomen door alle medische facetten van de zorg? In de Verenigde Staten is er nog veel te winnen, in Nederland ook?  

Over de publicatie 

Geffre M. et al. (2022) Palliative Care Utilization in Burn Patients (niet openbaar). J Pall Med 26, no 1(2023):106-109  
 

Deze bijdrage is onderdeel van e-pal - editie februari 2023. Alle e-pal-artikelen staan hier.